محققان در یک مطالعه عصب شناختی، واکنش مغز به کشیده شدن مو را آنالیز نموده اند و دریافته اند که این نوع درد از مسیر عصبی متفاوتی نسبت به سایر دردها عبور می نماید. اگر تا به حال احساس نموده ای که این درد سریع تر از درد ناشی از بریدگی یا ضربه ثبت می گردد، حالا علم ثابت نموده که تو اشتباه نمی کردی!

پژوهش نو؛ چرا کشیدن مو این قدر سریع دردناک است؟

در این مطالعه، شرکت نمایندگان داوطلبی که به نظر می رسد شجاعت زیادی داشته اند، تحت یک آزمایش عجیب قرار گرفتند. در این آزمایش، یک تار موی آن ها با درجات مختلفی از نیرو کشیده شد و واکنش آن ها به این محرک آنالیز شد. افراد در سه گروه مختلف قرار گرفتند:

گروه اول: افرادی که هیچ مداخله ای روی فیبرهای عصبی آن ها انجام نشد، و درد را به طور کامل احساس کردند.

گروه دوم: افرادی که برخی از فیبرهای عصبی خاص آن ها، یعنی فیبرهای Aβ (نوعی از اعصاب مرتبط با حس لمس و درد) به طور انتخابی مسدود شده بود.

گروه سوم: افرادی که به نشانگان کمبود PIEZO2 دچار بودند، یک بیماری ژنتیکی نادر که باعث سفتی غیرعادی مفاصل می گردد.

پروتئین PIEZO2؛ حلقه گمشده درک درد مو؟

این پژوهش نشان داد که پروتئین PIEZO2 نقش کلیدی در حس درد ناشی از کشیده شدن مو دارد. تا قبل از این تحقیق، دانشمندان معتقد بودند که این پروتئین فقط در درک لمس نقش دارد و مستقیماً در انتقال حس درد شرکت ندارد. اما در آنالیز های این مطالعه، افرادی که این پروتئین در بدنشان به درستی عمل نمی کرد، هنگام کشیده شدن مو درد بسیار کمتری احساس کردند.

این یافته مفهوم نوی در علوم اعصاب ارائه می دهد که نشان می دهد PIEZO2 نه تنها در درک لمس، بلکه در انتقال درد از فولیکول های مو به مغز نیز نقش مهمی دارد.

چرا درد کشیدن مو سریع تر از سایر دردها حس می گردد؟

اغلب انواع درد به وسیله فیبرهای عصبی کندتر به مغز منتقل می شوند، اما درد ناشی از کشیده شدن مو به وسیله فیبرهای Aβ حرکت می نماید که بسیار سریع تر از فیبرهای عصبی معمولی هستند. این فیبرها به طور معمول مسئول پردازش لمس هستند، اما به دلایلی، نقش مهمی در انتقال این نوع درد نیز دارند.

بر اساس داده های این تحقیق، سیگنال های درد ناشی از کشیدن مو با سرعتی معادل 160 کیلومتر بر ساعت (100 مایل بر ساعت) به مغز می رسند! این عدد نشان می دهد که درد کشیدن مو تقریباً 10 برابر شدیدتر از درد یک سوزن یا بریدگی کوچک احساس می گردد.

چرا برخی افراد درد کشیدن مو را احساس نمی نمایند؟

با اینکه یافته های این تحقیق نشان می دهد که کشیدن مو یکی از شدیدترین و سریع ترین دردها را ایجاد می نماید، اما برخی افراد هنگام انجام این کار، هیچ دردی حس نمی نمایند.

یکی از این گروه ها، افرادی هستند که به تریکوتیلومانیا (Trichotillomania - اختلال کشیدن مو) دچارند؛ یک شرایط روانی که باعث می گردد افراد به صورت غیرارادی موهای خود را بکشند. دانشمندان در کوشش اند که بفهمند آیا این افراد واقعاً آستانه درد بالاتری دارند، اما تا به امروز داده ها این فرضیه را رد نموده اند.

به نظر می رسد که در این مورد، مغز این افراد مکانیسم های خاصی برای کاهش یا نادیده گرفتن درد هنگام کشیدن مو فعال نموده باشد، اما علت دقیق این پدیده هنوز تعیین نیست.

لمس ساده مو هم می تواند دردناک باشد؟

برخی افراد حتی بدون کشیدن مو، فقط با لمس آن دچار درد می شوند! این پدیده که به نام آلودینیا (Allodynia - حساسیت بیش ازحد به لمس) شناخته می گردد، می تواند نشانه ای از بیماری های عصبی، التهابی، یا حتی مسائل مرتبط با سیستم ایمنی بدن باشد.

بعلاوه، این تحقیق نتوانست شرح دهد که چرا برخی افراد هنگام کشیده شدن موهایشان عطسه می نمایند! اما به نظر می رسد که ارتباطی بین تحریک عصبی پوست سر و سیستم عصبی بینی وجود داشته باشد.

نتیجه گیری؛ سیستم عصبی ما به موهای ما اهمیت ویژه ای می دهد!

این پژوهش نشان داد که سیستم عصبی ما یک مسیر عصبی بسیار سریع برای تشخیص و واکنش به دردهای مرتبط با موها ایجاد نموده است.

نکته جالب اینجاست که این تحقیق فقط به درک بهتر درد یاری نمی نماید، بلکه می تواند در توسعه روش های درمانی نو برای بیماران مبتلا به اختلالات عصبی و حسی نیز مفید باشد.

حالا که علم به ما می گوید کشیدن مو واقعاً یکی از سریع ترین و شدیدترین دردهای ممکن است، شاید وقت آن رسیده که بیشتر مراقب موهای خودمان باشیم!

منبع